Dewasa ini, ramai pasangan yang mencari cara mencegah kehamilan yang selamat dan berkesan.
Selain bertujuan untuk merancang keluarga, ada juga sebab-sebab lain yang membuatkan sesetengah pasangan berhasrat untuk elak mengandung.
Kehamilan yang tidak dirancang boleh mendatangkan pelbagai cabaran dari segi kewangan, kesihatan, mahupun kesejahteraan emosi.
Oleh itu, penting untuk memahami bahawa terdapat pelbagai kaedah yang boleh digunakan bagi mengelakkan kehamilan, dan setiap satunya mempunyai kelebihan serta kekurangan tersendiri.
Artikel ini akan membincangkan dengan terperinci mengenai cara mencegah kehamilan.
Tujuannya, agar setiap individu atau pasangan dapat memilih pendekatan yang sesuai dengan gaya hidup, kesihatan dan matlamat mereka.
Jom teruskan pembacaan anda!
Cara Mencegah Kehamilan Guna Kaedah Semula Jadi
Antara cara mencegah kehamilan yang paling mudah dan jimat ialah kaedah semula jadi.
Kaedah ini tidak memerlukan sebarang ubat atau alat, malah boleh dilakukan secara kendiri di rumah.
Cara Mencegah Kehamilan #1. Kira Kitaran Haid
Pendekatan yang biasa diamalkan ialah pengiraan kitaran haid atau dikenali juga sebagai kaedah kalendar.
Cara ini memerlukan seseorang wanita mengetahui waktu subur dalam kitaran haidnya.
Sebagai contoh, bagi wanita yang mempunyai kitaran tetap selama 28 hari, waktu subur biasanya jatuh antara hari ke-11 hingga ke-16 selepas hari pertama haid.
Hubungan seks perlu dielakkan pada hari-hari tersebut jika ingin mengelakkan kehamilan.
#2. Suhu Badan Basal
Selain itu, kaedah suhu badan basal juga boleh diamalkan.
Ini melibatkan pemantauan suhu badan setiap pagi sebelum bangun tidur.
Selepas ovulasi, suhu badan akan meningkat sedikit dan kekal tinggi sehingga haid berikutnya.
Melalui pemahaman pola suhu ini, wanita boleh mengetahui waktu paling subur mereka.
#3. Perhatikan Lendir Serviks
Satu lagi cara mencegah kehamilan secara semula jadi adalah melalui pemerhatian terhadap lendir serviks.
Lendir serviks berubah teksturnya sepanjang kitaran – ia menjadi lebih licin, jernih dan elastik semasa ovulasi.
Keadaan ini menunjukkan kesuburan yang tinggi, dan hubungan seksual sebaiknya dielakkan ketika ini jika tidak ingin hamil.
Walaupun kaedah-kaedah semula jadi ini tidak memerlukan kos dan tidak mengganggu keseimbangan hormon badan, namun keberkesanannya tidak setinggi kaedah moden.
Kajian menunjukkan bahawa jika tidak diamalkan dengan betul, risiko kehamilan tetap tinggi.
Kaedah ini memerlukan disiplin tinggi serta pemahaman mendalam tentang tubuh sendiri.
Kaedah Lebih Praktikal, Guna Alat Perancang
Cara mencegah kehamilan juga boleh dilakukan melalui penggunaan alat perancang.
#4. Kondom Lelaki
Antara alat yang paling biasa digunakan ialah kondom lelaki.
Ia diperbuat daripada bahan lateks dan dipakai pada zakar sebelum hubungan seksual bagi menghalang sperma daripada masuk ke dalam faraj.
Selain mencegah kehamilan, kondom juga melindungi daripada jangkitan penyakit kelamin seperti HIV dan HPV.
Cara Mencegah Kehamilan #5. Kondom Wanita
Terdapat juga kondom wanita yang dipakai di dalam faraj, namun penggunaannya kurang meluas.
Kondom wanita ialah salah satu cara mencegah kehamilan yang berfungsi sebagai penghalang fizikal untuk mengelakkan sperma daripada masuk ke dalam rahim.
Ia diperbuat daripada bahan lembut seperti poliuretana dan dimasukkan ke dalam faraj sebelum hubungan seksual.
Bahagian hujung yang tertutup akan melindungi serviks, manakala bahagian luar kekal di luar faraj untuk mengelakkan gelinciran.
Apabila digunakan dengan betul, kondom wanita bukan sahaja mencegah kehamilan tetapi juga melindungi daripada jangkitan penyakit kelamin.
#6. Diafragma
Satu lagi alat pencegah kehamilan ialah diafragma atau cervical cap, iaitu alat berbentuk kubah yang dimasukkan ke dalam faraj untuk menutupi serviks.
Ia menghalang sperma daripada mencapai ovum dan biasanya digunakan bersama spermisid.
Namun begitu, alat ini perlu dipasang dengan betul bagi memastikan keberkesanannya.
Cara Mencegah Kehamilan Jangka Panjang #7. IUD
Bagi mereka yang mahukan perlindungan jangka panjang, alat dalam rahim atau IUD boleh dipertimbangkan.
IUD adalah alat kecil berbentuk T yang dimasukkan ke dalam rahim oleh doktor.
Terdapat dua jenis utama:
- IUD tembaga yang tidak mengandungi hormon.
- Jenis IUD hormon yang mengandungi progestin.
Alat ini sangat berkesan dan tahan lama, malahan ada yang mampu bertahan sehingga 10 tahun.
Walaupun alat-alat ini mudah didapati dan berkesan, namun ia bukan tanpa kelemahan.
Kondom, misalnya, boleh terkoyak atau bocor, manakala pemasangan IUD memerlukan pemeriksaan dan pemantauan oleh pakar kesihatan.
Namun begitu, jika digunakan dengan betul, cara mencegah kehamilan melalui penggunaan alat adalah salah satu yang paling praktikal dan berkesan.
Kaedah Hormonal, Cara Mencegah Kehamilan Dengan Perlindungan Jangka Panjang
Kaedah hormonal adalah antara cara mencegah kehamilan yang sangat popular dalam kalangan wanita kerana tahap keberkesanannya yang tinggi.
#8. Pil Perancang, Cara Mencegah Kehamilan Paling Popular
Pil perancang kehamilan merupakan kaedah hormonal yang paling banyak digunakan.
Ia mengandungi hormon estrogen dan/atau progestin yang bertindak menghentikan ovulasi serta menebalkan mukus serviks untuk menghalang sperma.
Cara pengambilan pil perancang adalah ia perlu diambil setiap hari pada waktu yang sama untuk memastikan keberkesanan penuh.
#9. Suntikan Depo
Depo-Provera adalah suntikan yang diberikan setiap tiga bulan dan mengandungi hormon progestin.
Suntikan ini mudah kerana tidak memerlukan pengambilan harian dan sesuai bagi wanita yang mungkin sukar konsisten dengan pil harian.
#10. Implan
Manakala, implan perancang seperti Implanon atau Nexplanon adalah rod kecil yang dimasukkan di bawah kulit lengan.
Ia berfungsi selama tiga tahun tanpa perlu dijaga setiap hari.
Walaupun kaedah hormonal ini berkesan, namun ia mungkin disertai dengan kesan sampingan seperti:
- pertambahan berat badan.
- jerawat.
- perubahan emosi.
- gangguan kitaran haid.
Malah, sesetengah wanita juga tidak sesuai menggunakan kaedah hormonal, terutamanya jika mempunyai sejarah penyakit darah beku, tekanan darah tinggi atau penyakit hati.
Namun, bagi wanita yang mahukan cara mencegah kehamilan bersifat jangka panjang dan tidak membebankan rutin harian, kaedah hormonal tetap merupakan pilihan terbaik, asalkan mendapat nasihat dan pemantauan doktor.
Cara Mencegah Kehamilan #11. Pil Kecemasan
Pil perancang kecemasan adalah jalan terakhir dalam situasi yang tidak dirancang.
Emergency pill atau pil perancang kecemasan, yang dikenali juga sebagai ‘morning-after pill’, merupakan cara mencegah kehamilan yang digunakan selepas hubungan seksual tanpa perlindungan atau kegagalan alat seperti kondom bocor.
Pil ini mengandungi dos tinggi hormon progestin yang berfungsi menghentikan ovulasi, menghalang persenyawaan atau mengubah lapisan rahim supaya janin tidak melekat.
Pil kecemasan perlu diambil secepat mungkin selepas hubungan seksual, idealnya dalam masa 24 jam.
Namun ia masih boleh diambil dalam tempoh sehingga 72 jam, bergantung kepada jenama yang digunakan.
Jenama seperti Postinor-2, Escapelle dan NorLevo boleh didapati di farmasi tanpa preskripsi, bergantung kepada peraturan tempatan.
Walaupun pil ini berkesan dalam situasi tertentu, namun ia tidak seharusnya dijadikan kaedah utama untuk mencegah kehamilan kerana keberkesanannya menurun jika diambil lewat.
Selain itu, penggunaannya yang kerap boleh mengganggu kitaran haid dan menyebabkan ketidakseimbangan hormon buat sementara waktu.
Justeru, pil ini seharusnya dianggap sebagai kaedah kecemasan sahaja dan bukannya rutin.
Mencegah Kehamilan Setelah Berhubungan 1 Minggu
Ramai wanita tertanya-tanya adakah masih ada cara mencegah kehamilan setelah berhubungan 1 minggu yang lalu?
Ini terutamanya jika hubungan tersebut berlaku tanpa perlindungan.
Malangnya, kebanyakan kaedah kecemasan seperti pil perancang kecemasan hanya berkesan jika diambil dalam tempoh maksimum 72 jam selepas hubungan seksual.
Jika sudah melepasi tempoh ini, keberkesanan pil kecemasan menurun secara drastik dan biasanya tidak lagi memberi kesan.
Kaedah Kekal Untuk Mencegah Kehamilan
Ini merupakan pilihan muktamad bagi pasangan yang tidak mahu anak lagi.
Bagi pasangan yang benar-benar pasti tidak mahu menambah zuriat lagi, kaedah kekal merupakan cara mencegah kehamilan yang paling berkesan dan tidak memerlukan pemantauan harian atau bulanan.
#12. Ikat Tiub Fallopio
Kaedah ini melibatkan prosedur pembedahan kecil yang menghalang sistem pembiakan daripada berfungsi secara normal.
Ligasi tiub ialah prosedur bagi wanita yang melibatkan pemotongan atau pengikatan tiub fallopio.
Ini menghalang ovum daripada bertemu sperma.
#13. Vasektomi
Manakala bagi lelaki, prosedur yang dikenali sebagai vasektomi memotong salur sperma supaya sperma tidak dikeluarkan semasa ejakulasi.
Kedua-dua prosedur ini mempunyai keberkesanan hampir 100% dan merupakan penyelesaian tetap.
Namun begitu, kerana sifatnya yang kekal, prosedur ini harus dipertimbangkan dengan sangat teliti.
Ia bukan sahaja melibatkan aspek kesihatan, tetapi juga keputusan jangka panjang dalam kehidupan pasangan.
Rundingan dengan doktor sangat disarankan sebelum mengambil keputusan untuk melalui prosedur pemandulan.
Makanan Mencegah Kehamilan?
Dalam masyarakat tradisional, terdapat kepercayaan bahawa sesetengah jenis makanan boleh menjadi cara mencegah kehamilan secara semula jadi.
Antara makanan yang sering dikaitkan dengan kesan kontraseptif ialah betik muda, nanas dan cuka.
Betik muda, misalnya, dipercayai boleh mengganggu proses implantasi embrio dalam rahim, manakala nanas dikatakan mengandungi enzim bromelain yang boleh melembutkan dinding rahim.
Walau bagaimanapun, sehingga kini tiada bukti saintifik kukuh yang menyokong keberkesanan makanan ini sebagai kaedah pencegah kehamilan yang sah dan selamat.
Kebanyakan penyelidikan dalam bidang perubatan moden tidak mengiktiraf makanan ini sebagai pengganti kepada kaedah perancangan keluarga seperti pil, alat dalam rahim atau kondom.
Bagaimana Cara Mencegah Kehamilan Jika Sperma Terlanjur Masuk?
Jika sperma sudah terlanjur masuk ke dalam faraj tanpa sebarang perlindungan, cara mencegah kehamilan yang paling pantas adalah dengan mengambil pil perancang kecemasan.
Pil ini perlu diambil secepat mungkin, idealnya dalam masa 24 jam, tetapi masih boleh diambil sehingga 72 jam selepas hubungan seksual.
Ia bertindak menghalang ovulasi, mengganggu persenyawaan atau mencegah embrio daripada melekat pada dinding rahim.
Sekiranya sudah terlalu lewat untuk mengambil pil kecemasan, anda masih boleh mempertimbangkan IUD tembaga, yang boleh dipasang oleh doktor dalam tempoh 5 hari selepas ovulasi.
IUD ini sangat berkesan sebagai kaedah pencegahan kecemasan dan juga boleh digunakan untuk jangka panjang.
Penting untuk tidak berlengah kerana keberkesanan kaedah kecemasan bergantung kepada masa tindakan.
Jika anda tidak pasti bila ovulasi berlaku, atau risau tentang kehamilan, segera dapatkan nasihat daripada doktor atau pegawai farmasi untuk tindakan selanjutnya.
Pilihlah Cara Mencegah Kehamilan Yang Sesuai Dengan Diri Anda
Kesimpulannya, cara mencegah kehamilan boleh dipilih berdasarkan pelbagai faktor seperti usia, kesihatan, matlamat kehidupan, dan hubungan pasangan.
Sama ada melalui kaedah semula jadi, penggunaan alat, kaedah hormonal, pil kecemasan atau kaedah kekal, semuanya mempunyai kelebihan dan kekurangan yang tersendiri.
Tidak ada satu kaedah yang sesuai untuk semua, justeru penting untuk mendapatkan maklumat lengkap dan nasihat profesional sebelum memilih kaedah terbaik.
Setiap wanita berhak membuat pilihan terhadap kesuburan dan kesihatannya sendiri.
Dengan ilmu dan bimbingan yang betul, perancangan keluarga boleh dilakukan dengan lebih selamat, efektif dan tanpa tekanan.
