Ramai ibu hamil mungkin tidak menjangka bahawa buasir semasa mengandung adalah masalah yang agak biasa berlaku.
Buasir ialah pembengkakan pada saluran darah di kawasan dubur, yang boleh menyebabkan rasa sakit, pedih, gatal, atau keluar darah.
Walaupun ia bukan masalah yang membahayakan nyawa, namun buasir boleh mengganggu keselesaan harian ibu mengandung, terutama bila duduk lama atau ketika membuang air besar.
Kebanyakan wanita mengalami buasir untuk kali pertama semasa hamil, biasanya bermula pada trimester ketiga.
Namun, berita baiknya ialah keadaan ini boleh dirawat dan dicegah dengan langkah yang betul.
Dalam artikel ini, kita akan bincangkan punca, tanda, kesan, risiko, dan cara atasi buasir supaya ibu lebih tenang melalui fasa kehamilan.
Punca Buasir Semasa Mengandung
Buasir berlaku apabila tekanan dalam saluran darah sekitar dubur meningkat.
Semasa mengandung, terdapat beberapa faktor yang menyebabkan keadaan ini lebih mudah berlaku, antaranya:
- Tekanan Rahim Membesar
Rahim yang semakin membesar akan menekan saluran darah di kawasan pelvis. Tekanan ini melambatkan aliran darah balik ke jantung, menyebabkan pembengkakan vena di kawasan dubur. - Perubahan Hormon
Hormon progesteron meningkat semasa hamil. Hormon ini melemahkan dinding saluran darah, menjadikannya lebih mudah membengkak. - Sembelit
Ibu hamil sering mengalami sembelit kerana perubahan hormon dan pengambilan zat besi. Ketika meneran kuat, tekanan pada vena dubur meningkat, lalu menyebabkan buasir timbul. - Kurang Aktiviti Fizikal
Kurang bergerak atau duduk terlalu lama boleh menyebabkan aliran darah tidak lancar, seterusnya meningkatkan risiko buasir.
Tanda-Tanda Buasir Semasa Mengandung
Buasir boleh dikesan dengan tanda-tanda berikut:
- Rasa gatal, pedih, atau tidak selesa di dubur.
- Bengkak atau ketulan kecil di sekitar dubur (kadang-kadang boleh terasa bila disentuh).
- Pendarahan ketika buang air besar – darah biasanya merah terang di atas najis atau pada tisu tandas.
- Rasa sakit bila duduk lama atau ketika membuang air besar.
Buasir Berdarah Ketika Mengandung
Jika ibu perasan ada darah ketika buang air besar, jangan terlalu panik.
Ini mungkin tanda buasir berdarah ketika mengandung, tapi ia bukan sesuatu yang berbahaya.
Namun, jika pendarahan terlalu banyak atau berpanjangan, ibu perlu segera berjumpa doktor bagi mengelakkan kekurangan darah (anemia).
Kesan & Risiko Buasir Semasa Mengandung
Walaupun buasir bukan masalah serius, tapi ia boleh mengganggu kehidupan harian ibu.
Antara kesan dan risiko termasuk:
- Ketidakselesaan harian – sukar duduk lama, susah tidur kerana rasa sakit.
- Risiko anemia – jika pendarahan buasir terlalu kerap.
- Tekanan emosi – rasa risau, malu, atau stres kerana sakit berterusan.
- Buasir ketika bersalin – meneran semasa proses kelahiran boleh menyebabkan buasir semakin teruk atau keluar lebih besar.
Cara Atasi Buasir Semasa Mengandung
Jangan risau, buasir boleh dirawat dengan cara semula jadi atau dengan ubat selamat untuk ibu hamil.
Berikut antara cara yang boleh membantu:
1. Ubah Pemakanan
- Banyakkan makanan berserat seperti sayur, buah, oat, bijirin penuh.
- Minum air secukupnya (8–10 gelas sehari).
- Elakkan makanan pedas dan berlemak yang boleh melambatkan sistem pencernaan.
2. Amalkan Tabiat Buang Air Besar yang Sihat
- Jangan tahan bila rasa nak membuang.
- Jangan duduk terlalu lama di tandas.
- Elakkan meneran kuat.
3. Senaman Ringan
Berjalan kaki atau buat senaman ringan untuk ibu hamil dapat melancarkan aliran darah dan mengurangkan tekanan pada dubur.
4. Rawatan di Rumah
- Rendam suam (sitz bath): Duduk dalam air suam 10–15 minit beberapa kali sehari.
- Gunakan bantal lembut: Duduk di atas bantal empuk supaya kurang tekanan.
- Kompres sejuk: Letakkan ais yang dibalut tuala pada kawasan buasir untuk kurangkan bengkak.
Rawatan Buasir Semasa Mengandung: Semula Jadi vs Rawatan Moden
Berikut kami sediakan jadual ringkas rawatan buasir semasa mengandung secara semula jadi dengan rawatan moden.
| Rawatan Semula Jadi | Rawatan Moden (Farmasi / Doktor) |
|---|---|
| Banyakkan makan makanan berserat (sayur, buah, oat) untuk elak sembelit | Krim buasir (selamat untuk ibu hamil, kurangkan sakit & gatal) |
| Minum air 8–10 gelas sehari untuk lembutkan najis | Suppositori – membantu kurangkan keradangan dalam dubur |
| Rendam punggung dalam air suam (sitz bath) 10–15 minit | Ubat oral seperti Daflon (perlu preskripsi & nasihat doktor) |
| Kompres sejuk pada kawasan buasir untuk kurangkan bengkak | Rawatan hospital (contoh: suntikan atau pembedahan kecil jika buasir terlalu teruk) |
| Senaman ringan seperti berjalan kaki untuk lancarkan darah | Ubat tahan sakit ringan yang disarankan doktor jika perlu |
| Amalkan minyak zaitun/kelapa dalam masakan untuk melancarkan pencernaan | Pemantauan doktor pakar untuk buasir berdarah teruk semasa hamil |
Petua & Rawatan Buasir Semasa Mengandung
Selain rawatan moden, ramai ibu cuba petua tradisional untuk kurangkan rasa sakit buasir.
Antaranya:
Petua Kecutkan Buasir Ketika Hamil
- Minum air kelapa untuk elak sembelit.
- Amalkan minyak zaitun dalam masakan.
- Makan kurma atau buah tin yang tinggi serat.
Cara Nak Kecutkan Buasir Luar
Jika buasir terkeluar di luar, ibu boleh:
- Gunakan kompres sejuk untuk mengecutkan bengkak.
- Pastikan kawasan dubur bersih dan kering.
- Jangan duduk atau berdiri terlalu lama.
Berapa Lama Buasir Akan Kecut?
Biasanya, buasir kecil boleh kecut dalam masa beberapa hari hingga 2 minggu jika dijaga dengan baik.
Namun, buasir yang besar mungkin ambil masa lebih lama atau perlukan rawatan lanjut.
Ubat Buasir di Farmasi Untuk Ibu Mengandung
Ada beberapa krim dan suppositori yang selamat digunakan oleh ibu mengandung untuk kurangkan sakit buasir.
Namun, sebaiknya dapatkan nasihat doktor sebelum guna.
- Krim buasir – biasanya mengandungi bahan untuk kurangkan sakit dan gatal.
- Suppositori – dimasukkan ke dalam dubur untuk kurangkan keradangan.
Daflon Untuk Ibu Mengandung
Daflon ialah sejenis ubat tablet yang membantu menguatkan saluran darah.
Ia kadang-kadang disyorkan doktor untuk kes buasir teruk.
Namun, jangan ambil tanpa nasihat doktor kerana dos dan keselamatan perlu dipantau.
Adakah Buasir Berlarutan Selepas Bersalin?
Ramai ibu ingat buasir akan terus hilang selepas melahirkan, tapi sebenarnya tidak semestinya.
Buasir semasa mengandung kadang-kadang akan kecut dengan sendiri dalam beberapa minggu selepas bersalin kerana tekanan pada rahim sudah berkurang.
Namun, ada juga kes di mana buasir berlarutan hingga berbulan-bulan selepas kelahiran, terutama jika:
- Ibu alami sembelit berpanjangan selepas bersalin.
- Pernah mengalami buasir teruk atau kronik semasa hamil.
- Masih kerap meneran kuat ketika buang air besar.
Berita baiknya, dengan penjagaan pemakanan, senaman ringan, serta rawatan yang betul, buasir selepas bersalin boleh dirawat.
Jika ia tidak hilang selepas 2–3 bulan atau makin teruk, sebaiknya dapatkan nasihat doktor untuk rawatan lanjut.
Buasir Ketika Bersalin
Semasa proses bersalin normal, ibu perlu meneran dengan kuat.
Hal ini boleh menyebabkan buasir semakin teruk atau timbul selepas bersalin.
Namun, keadaan ini biasanya sementara dan akan pulih dalam beberapa minggu dengan rawatan yang betul.
Kesimpulan
Masalah buasir semasa mengandung memang tidak menyenangkan, tetapi ia adalah perkara biasa dan boleh diatasi.
Dengan menjaga pemakanan, mengelakkan sembelit, melakukan senaman ringan, serta mendapatkan rawatan yang sesuai, ibu boleh mengurangkan risiko buasir menjadi lebih teruk.
Jika buasir menyebabkan pendarahan banyak, sakit melampau, atau tidak kecut walaupun sudah dirawat di rumah, segera dapatkan nasihat doktor.
Ibu hamil tidak perlu malu untuk bercakap tentang buasir.
Semakin awal dirawat, semakin cepat ia pulih.
Jika anda sedang alami buasir semasa mengandung, jangan tunggu hingga ia teruk – cuba langkah pencegahan dari sekarang dan berjumpalah dengan doktor untuk rawatan yang selamat.
